Hükümet tarafından Meclise sevk edilen ve Komisyondan geçen Kanun
tasarısı çok önemli düzenlemeler içermektedir. Bu düzenlemelerin yaygın kitleyi
ilgilendiren önemli bazı hükümleri aşağıda açıklanmıştır.
Ø Kredi faizlerinin % 10’una kadar olan
kısmı matrahtan indirilemeyecektir
Tasarıda gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin işletmelerinde
kullandıkları yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar payı,
kur farkı vb adlar altında yaptıkları gider ve maliyet unsurları toplamının %
10’ununa kadar olan kısmını matrahtan indiremeyeceklerine ilişkin Bakanlar
Kuruluna yetki verilmektedir. Yatırımın maliyetine eklenen faizler hariç
tutulmaktadır.
Düzenlemenin gerekçesinde, firmaların finansman ihtiyaçlarını borçlanma
yerine öz kaynakları ile finanse etmelerini teşvik etmek amaçlandığı
belirtilmektedir. Düzenleme, “bankaların ve diğer kredi finansman kuruluşlarının
varlık nedeni nedir” sorusunu akla getiriyor.
Ø Yabancılara verilen bazı hizmetlerden
elde edilen kazançların % 50’si gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmiştir
Tasarıda; yabancılara verilen; mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe
kaydı tutma, çağrı merkezi ve veri saklama hizmeti gibi uzaktan erişim
imkanlarıyla verilmesi mümkün olan hizmetler ve ilgili bakanlığın (Milli Eğitim
ve Sağlık Bakanlıkları kastediliyor) izni ve kontrolüne tabi işletmelerce
verilen eğitim ve sağlık hizmetlerinden elde edilen kazançların %50 si gelir
vergisinden istisna edilmektedir. Bakanlar kuruluna bu istisnayı %100’e kadar
artırma ve sıfırlama yetkisi verilmektedir.
Madde gerekçesinde, ülke içinde nitelikli işgücü istihdamını artırmak ve
beyin göçünü önlemek amaçlandığı belirtilmektedir.
Ø Yeni teşvik düzenlemeleri çerçevesinde
bazı bölgelerde yapılacak yatırımlarda çalışanların ücretinden kesilecek gelir
vergisi stopajına istisna getirilmiştir
Yeni Teşvik
tedbirleri çerçevesinde yapılacak yatırımlarda çalışanların asgari ücret tutarını
aşmayan ücret kısmından 31.12.2023 yılına kadar GV stopajı yapılmayacaktır.
Stopaj istisnası uygulaması yatırımın kısmen veya tamamen işletmeye
alınmasından itibaren 10 yıl süre ile uygulanacaktır.
Stopaj istisnası
muhtasar beyanname üzerinden terkin edilecek ve öncelikle asgari geçim indirimi
tutarları terkin edileceği için teşviğin etkisi sınırlı kalacaktır. Bölgesel
dengesizlikleri gidermeyi amaçlayan bu tür teşvik unsurlarının uygulamasında
“devlet baba” keşke bu kadar “eli sıkı”
davranmasa diye düşünmeden edemiyoruz doğrusu.
Ø Fazla ve yersiz tahsil edilen
vergilerin mükellefe iadesinde tahsilat tarihinden itibaren tecil faizi
oranında faiz uygulanması öngörülüyor.
Anayasa Mahkemesinin Kararı üzerine, tasarıda Vergi Usul Kanununun ilgili
maddesinde düzenleme yapılmak suretiyle, mevcut hükmün yerine, Gelir İdaresinin
fazla ve yersiz tahsil ettiği vergileri vatandaşa iade ederken faiz hesaplamasına
prensip olarak tahsilat tarihinden başlanılması öngörülmektedir. Bu düzenleme
vatandaştaki vergi direncinin gerekçelerinden birini daha ortadan kaldıran
önemli bir düzenlemedir. Maddenin uygulamasında İdarenin mükellef haklarını
gözeten bir tutum içinde olacağını ümit ediyoruz.
Faiz hesaplaması,
i.
Fazla ödemede hata mükelleften kaynaklanmışsa
müracaat tarihinden
ii.
İdareden kaynaklanmışsa tahsil tarihinden,
iii.
İade doğuran diğer işlemlerde belgelerin tamamlanma
tarihinden üç ay sonrasından
başlayacaktır.
Ø Konut teslimlerinde inşaatın yapıldığı
arsa veya konutun vergi değerine göre KDV oranını belirleme yetkisi
verilmektedir
Mevcut hükümlere göre 150 metrekarenin altındaki konutların KDV oranı %
1, 150 metrekarenin üzerindekiler % 18’dir. Tasarıyla yüzölçümü kriteri oranın
belirlenmesinde tek kriter olmaktan çıkarılmıştır.
Ø Büyük stratejik yatırımlarda inşaat
işleri nedeniyle yüklenilen KDV ertesi yıl iade edilecektir
31.12.2023
tarihine kadar uygulanmak üzere 500 milyon ve üzeri stratejik yatırımlar için
yüklenilen KDV’nin yıllık dönemler halinde iade edilmesi imkanı getirilmektedir.
Ø Yeni teşvik kararları çerçevesinde
bazı bölgelerde yapılan teşvikli yatırımlarda istihdam edilen sigortalıların
asgari kazanç üzerinden hesaplanan sigorta primleri alınmayacaktır
Yeni teşvik uygulaması kapsamında yapılan düzenlemenin en dikkat çekici
kısmı sigorta primlerinin işçi hissesinin de Devlet tarafından karşılanacak
olmasıdır. Bu çok olumlu bir düzenleme olmakla birlikte etkisi hedef
bölgelerdeki işçilerin sigortalılaşma oranı ile sınırlı olacaktır.
Ø Teşvik belgeli yatırımlarda indirimli
kurumlar vergisi uygulaması yatırım işletmeye geçmeden diğer kazançlar
üzerinden de yapılabilecektir
Teşvik
belgeli yatırımlarda, toplam yatırıma katkı oranının %50’sini ve
gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere, yatırım döneminde
yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına da uygulanabilmesi
imkanı getirilmektedir.
