Amortisman
Ayrılabilmesi İçin Sabit Kıymetlerin İşletmede Fiilen Kullanılması Şart mıdır?
(E-Yaklaşım)
Sabit
kıymetler üzerinden amortisman ayrılabilmesine ilişkin olarak VUK’un 313.
maddesinde “işletmede bir yıldan fazla kullanılan” ibaresine
yer verilmiştir. Söz konusu madde lafzından ilk bakışta işletmede fiilen
kullanılma şartının arandığı gibi bir sonuç çıkmaktadır. Ancak gerek 365 seri
no.lu VUK Genel Tebliği’nde gerekse konuyla ilgili olarak verilmiş bulunan
özelgelerde “sabit kıymetler üzerinden amortisman hesaplanabilmesi için
bu kıymetlerin işletmede fiilen kullanılmaya başlanmasını beklemeye gerek
bulunmadığı” ifade edilmektedir. Bu bağlamda usulüne uygun olarak
envantere dahil edilen yani işletmenin tasarrufu altına girmek suretiyle defter
kayıtlarına intikal ettirilen sabit kıymetler üzerinden aktife alınma
tarihinden itibaren amortisman gideri hesaplanmaya başlanabilecektir.
(Zübeyir BAKMAZ E-Yaklaşım / Temmuz 2015)
TMS-16 ve VUK’a Göre
Türkiye’de Uygulanan Amortisman Yöntemlerinin Gelir Tablosuna Etkisinin
Karşılaştırılması (E_Yaklaşım)
Büyük üretim işletmelerinde,
amortisman gideri daha da önemlidir. Çünkü, bu tip işletmelerde maddi duran
varlık kullanımları yüksek düzeydedir. Bunun için üretim işletmeleri açısından
mali durumlarını tespit edebilmek amacıyla amortisman giderini, belirlenen
ekonomik ömürlere göre değil üretim miktarlarına göre hesaplamaları daha
yerinde bir muhasebe politikası olacaktır. Çünkü maddi duran varlıklar için
belirlenen ekonomik ömür çerçevesinde, her yıl eşit miktarda üretim yapılması
olasılığı zayıftır. Böyle olsa dahi eskime payını üretim miktarlarıyla
hesaplamak daha sağlıklı ve güvenilir bilgi edinilmesini sağlayacaktır. Bunu
bize sağlayacak hesaplama yöntemi ise TMS-16’da bulunan üretim
miktarı yöntemidir.
Sonuç olarak; üretim
işletmelerinde üretim miktarı yöntemi ve gerektiğinde fevkalade amortisman
yöntemi ile maddi duran varlıkların eskime payının hesaplanması işletmelerin
gerçek mali durumlarını görmemizi sağlayacaktır.
Hakan TAŞTAN Uğraş BAŞSÜLLÜ
E-Yaklaşım / Şubat 2014
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder